Doornik (Tournai)
 

  Foto: de grote markt van Doornik met het belfort op de achtergrond


  start  > nederlands > europa > belgië > henegouwen > doornik
 

» Belfort
» Kathedraal
» Pont des Trous
» Lakenhal
» Rode Fort
» Meer...

» Folkloremuseum
» Natuurhistorisch museum
» TAMAT
» Mus. Schone Kunsten
» Porseleinmuseum
» Meer...


Foto hierboven: kerk Saint-Jacques
 

Doornik (Tournai)

Algemeen.  Doornik is één van de oudste steden van België met een heel rijke geschiedenis die teruggaat tot de stichting in de Romeinse tijd.  Hoewel het een stad is met een bescheiden omvang, valt meteen op hoeveel (bovendien heel oude) kerken er in het historische centrum staan.  Als je weet dat deze plaats gedurende vele eeuwen de religieuze hoofdplaats van Vlaanderen was, is dit wellicht minder verbazend.  Doornik is niet de properste stad; de voetpaden en kasseien in bepaalde straten liggen er vreselijk bij.  Bovendien zijn er heel wat huizen die slecht onderhouden zijn.  Toch is er beterschap in zicht; rond de kathedraal werd er al goed werk geleverd en ook op de Grote Markt (Grand Place) is het gezellig geworden met de speelse fontein en de banieren van de ambachten die de gevels van de huizen kleuren.  Rome was ook niet in één dag gebouwd.  Doornik is jammer genoeg maar weinig gekend en dat is volledig ten onrechte want er zijn heel wat unieke bezienswaardigheden.  Het is een ruwe diamant die wacht om gepolijst te worden en dan kan het echt een topbestemming worden voor de liefhebbers van geschiedenis en tradities.  In het centrum staan verschillende indrukwekkende monumenten: de kathedraal, het belfort, de Pont des Trous, kerken, oude burgerhuizen,...  De kathedraal en het belfort zijn zelfs opgenomen in de lijst van cultureel erfgoed door Unesco.

Romeinse stad.  Doornik ontstond onder de naam "Turnacum" in Gallia Belgica, in een gebied waar oorspronkelijk de stam der Menapiërs leefden.  Het lag aan de heerweg tussen Kassel (Cassel) en Bavay, die een zijweg was van de belangrijkste heirweg (tussen Boulogne en Keulen) in dit noordelijke deel van het Romeinse Rijk.  De steengroeves met Doornikse steen werden toen ook al intensief gebruikt voor het oprichten van gebouwen en aanleggen van wegen.  De voordelige ligging aan de bevaarbare Schelde en de heerweg maakten dat Turnacum toen al een regionaal belangrijk commercieel and industrieel Gallo-Romeins centrum was.  In de 2e eeuw werd de stad vernield door de Chauci stam en in het midden van de 3e eeuw door invallende Franken.  Hierna werd de stad door de Romeinen versterkt met omwallingen waardoor Turnacum zelfs de hoofdplaats van de Civitas Menapiorum werd ten koste van Kassel (Castellum Menapiorum).

Hoofdstad van het Frankische Rijk.  In 430 werden de Romeinen uit Doornik verdreven nadat ze door Salische Franken werden verslagen.  Zij maakten er meteen de hoofdstad van hun Frankische Rijk van wat Doornik bleef tot 486.  Onder andere koning Childerik I hield er residentie.  Zijn graf, met grote grafschat, werd hier in de 17e eeuw teruggevonden.  Zijn opvolger was Clovis, één van de grootste heersers uit de Europese geschiedenis.  Hij verenigde de verschillende Frankische stammen en nadat hij de laatste Gallo-Romeinse gebieden in West-Europa veroverde, verhuisde hij in 486 zijn hoofdstad van Doornik naar Parijs.  Daarmee legde Clovis de funderingen van wat later Frankrijk zou worden.

Religieuze hoofdstad van Vlaanderen.  Terwijl Clovis zijn bestuurlijke hoofdstad verplaatste kreeg Doornik van dezelfde Clovis de kerkelijke macht door het oprichten van het bisdom Doornik in 486.  De rol hiervan mag niet onderschat worden omdat het bisdom zich niet beperkte tot de streek rond de stad maar grotendeels de huidige provincies Oost- en West-Vlaanderen in België en grote stukken van noord Frankrijk omvatte.  Op administratief vlak werd het de hoofdplaats van de Doornikse gouw (Pagus Turnacensis), een soort provincie in het Frankische rijk ruwweg gelegen tussen de Leie en de Schelde.  Deze gouw zou later opgaan in het graafschap Vlaanderen.  Wanneer het gevaar van de Noormannen geweken is, vangt de bloeiperiode van de Vlaamse steden aan; ook in Doornik gaat het de handel voor de wind. 

Franse stad.  In 1187 kreeg de stad privileges toegekend door de Franse koning Filips Augustus.  Hierdoor werd de stad de facto uit het graafschap Vlaanderen getrokken en kwam ze rechtstreeks onder het gezag van de Franse kroon te staan.  Economisch, cultureel en religieus bleef de stad nauw verbonden met Vlaanderen (daarvan getuigden de bloeiende laken- en wandtapijtenhandel, de invloed van het bisdom en de architectuur) maar bestuurlijk hing ze af van Parijs.    Ondanks verschillende pogingen van de Vlaamse graven om de stad in te lijven, bleef ze onder Frans gezag staan.  Dit bleef zo tot de Engelsen onder Hendrik VIII in 1513 de stad bezetten (de "Tour Henri VIII" is daar nog een overblijfsel van).  Een aantal jaren later werd ze terug afgestaan aan Frankrijk.

Het Genève van het noorden.  In 1521 voegde keizer Karel V de stad bij de Spaanse Nederlanden.  Tegen het midden van de 16e eeuw bereikte het protestantisme Doornik.  Vreemd genoeg (of misschien net niet?) was het deze oude bisschoppelijke stad die zich ontwikkelde tot een calvinistisch bolwerk, wat haar de bijnaam "het Genève van het noorden" opleverde.  Met de start van de 80-jarige oorlog (1568 - 1648) begon het economisch verval van de Zuidelijke Nederlanden.  Alexander Farnese, de latere Hertog van Parma, werd naar Doornik gestuurd om er de stad terug in Spaanse handen te krijgen.  Doornik werd heldhaftig verdedigd onder leiding van Christine de Lalaing maar kon de stad niet behouden.  De protestanten werden door de Spanjaarden verjaagd uit de stad.  Christine de Lalaing heeft een standbeeld, in ware Jeanne d'Arc-stijl, op de Grote Markt.

Na de Spaanse periode wisselde de stad nog verschillende keren van hand (Frans, Oostenrijks, Nederlands) vooraleer ze deel ging uitmaken van het nieuwe België in 1830.  In mei 1940 werd de stad hevig gebombardeerd door de Luftwaffe.  Door dit Duits bombardement liep de stad heel veel schade op.  Na de oorlog werd dit zo goed als mogelijk hersteld.

Hoe in Doornik geraken?  Doornik is makkelijk te bereiken met eigen vervoer en met de trein.  Het station van Doornik ligt net buiten het historische centrum en het is maar een korte wandeling vooraleer je op de Grand Place staat.  De treinregelingen kun je vinden op: www.belgianrail.be.  Wie met de auto komt moet er rekening mee houden dat er in het centrum op de ene plaats betalend parkeren is en op de andere moet je de blauwe schijf gebruiken.  Het kan soms wat verwarrend zijn dus let goed op in welke zone je staat.  Je kan ook ondergronds parkeren.

Tours en info.  De dienst Toerisme bevindt zich in een vernieuwd gebouw net naast de kathedraal (Place Paul-Emile Janson).

 

Links. 
- www.visittournai.be: website van de dienst Toerisme van Doornik 
 

Foto 1: De Grote Markt (Grand Place) met de kerk van Saint-Quentin
Foto 2: De kathedraal tijdens de restauratiewerken
Foto 3: Standbeeld van Christine de Lalaing en de toren van het belfort op de Grote Markt
Foto 4: Romaanse burgerhuizen in het historische centrum   

 


» Hoe in Doornik geraken
» Tours, info...
» Links

» Blandain
» Templeuve
» Tournai
» Froyennes
» Kain
» Rumillies
» Gaurain-Ramecroix
(hierboven enkel de grootste van de 29 deelgemeentes)

 


 
 

© xplorengo.com.  Het is niet toegelaten om tekst, foto's of illustraties te gebruiken, te kopiëren of te verspreiden in gelijk welke vorm zonder onze geschreven toestemming.  Alle foto's zijn van de hand van Hendrik De Leyn tenzij anders vermeld en vallen eveneens onder de wet op de auteursrechten.  [Contact information] [Privacy en cookiebeleid].     

[sitemap]